Mang thai sinh con là thiên chức thiêng liêng của bất kì người mẹ Việt nào. Quá trình thai nghén mẹ không ngừng bổ sung thực phẩm, dinh dưỡng, vitamin…để con phát triển toàn diện, khỏe mạnh. Đến hành trình “vượt cạn” mẹ như dốc toàn bộ sức lực của mình để mang con đến với cuộc đời này. Nếu như giai đoạn mang thai quan trọng thì giai đoạn sau sinh cũng quan trọng không kém. Mẹ không những cần bổ sung thực phẩm, dinh dưỡng, nghỉ ngơi mà cần có chế độ kiêng cữ sau sinh hợp lý để cơ thể mẹ hồi phục và có nhiều sữa cho con bú.
Mẹ đang quan tâm đến những kiêng cữ sau sinh giúp mẹ khỏe đẹp mà lại nhiều sữa. Cùng duocsichobe.com theo dõi bài viết sau rất nhiều thông tin hữu ích dành cho mẹ bỉm đấy nhé!
Thời gian kiêng cữ sau sinh là bao nhiêu?
Xa xưa, theo quan niệm dân gian thời gian kiêng cữ sau sinh là 3 tháng 10 ngày. Trong thời gian ở cữ mẹ bỉm cùng con ở trong phòng kín, không tắm rửa, không ra gió, đi tất, bịt tai và hạn chế tiếp xúc với mọi người xung quanh.
Tuy nhiên, đây chỉ là quan niệm dân gian. Theo lời khuyên của bác sĩ thì phụ nữ sau sinh chỉ cần ở cữ trong thời gian 1 tháng. Trong thời gian này mẹ sau sinh cũng cần tắm rửa nhanh, để phòng thông thoáng, bổ sung đầy đủ dưỡng chất. Nhằm để cơ thể phục hồi nhanh chóng, tinh thần thoải mái, có nhiều sữa để nuôi con.
Ngoài việc chuẩn bị phòng ở rộng, sạch sẽ thì sự động viên, chăm sóc từ chồng và gia đình cũng là một trong những tác nhân quan trọng giúp mẹ bỉm có hành trình nuôi con tốt, an nhàn.
Những kiêng cữ sau sinh giúp mẹ khỏe đẹp, nhiều sữa
Kiêng cữ sau sinh hợp lý giúp cơ thể mẹ được phục hồi nhanh chóng, giải tỏa căng thẳng, mệt mỏi. Kết hợp với dinh dưỡng đúng – đủ – đều giúp mẹ có dòng sữa dồi dào, đặc, sánh để nuôi con.
10 kinh nghiệm kiêng cữ cho mẹ bỉm sau sinh dưới đây giúp mẹ đảm bảo sức khỏe cũng như lượng sữa để nuôi con. Cùng theo dõi nhé!
Nên ăn nhạt và không kiêng khem quá mức
Những bữa cơm cữ chủ yếu là thức ăn khô, mặn như thịt kho nghệ, cá bống kho tộ, gà rang…Kiêng các món rau, canh, đồ chua…nhằm giúp mẹ chắc bụng, không bị đi buốt hay “xón” khi về già.
Tuy nhiên, với cách ăn thô, mặn và thiếu rau xanh khiến mẹ bỉm có thể bị tăng huyết áp, táo bón và vitamin. Với cách ăn này cơ thể mẹ khó có thể phục hồi nhanh cũng như có đủ dinh dưỡng tái tạo sữa để nuôi con.
Mẹ bỉm nên ăn nhạt và không nên ăn đồ lạnh, đồ chua hay thức ăn đã bị lên men để qua đêm. Bởi, trải qua quá trình sinh con cơ thể mẹ rất yếu đặc biệt là hệ tiêu hóa. Nếu ăn thức ăn kể trên khiến mẹ khó tiêu, đau bụng, lạnh bụng ảnh hưởng tới chất lượng sữa.
Mâm cơm cữ của mẹ cần bổ sung đầy đủ 4 nhóm thực vậy: chất béo, chất đạm, vitamin và khoáng chất, chất đường bột. Lượng dinh dưỡng nạp vào người cần đa dạng, vừa đủ để theo đó tái tạo lượng sữa chất lượng cho con.
Kiêng cữ sau sinh không nên mang vác nặng
Sinh xong cơ thể mẹ còn rất yếu cũng như vết mổ hay vết rạch tầng sinh môn chưa lành. Nếu mang vác nặng không chỉ cơ tay mà cả cơ bụng của mẹ đều phải gồng hết sức. Quá sức có thể khiến vết mổ, vết rạch tầng sinh môn bị bục chỉ, khó liền da hơn. Ngoài ra, mẹ bỉm cũng nên hạn chế giơ tay cao, rướn người lấy đồ trên cao.
Không nên tập những bài thể dục nặng
Một số mẹ bỉm vì lo lắng cho vóc dáng của mình sau sinh nên thường quay trở lại tập thể dục ngay sau sinh. Tuy nhiên, mẹ chỉ nên tập những bài tập nhẹ nhàng, không nên tập những bài tập nặng, quá sức.
Mẹ nên bắt đầu bằng những bài tập thể dục nhẹ giúp máu huyết lưu thông, đi bộ…Tập nặng sẽ khiến các khối cơ của cơ thể bị phá vỡ cũng như mẹ bị thiếu năng lượng, mệt không đủ sức chăm sóc bé con.
Không uống rượu bia, đồ uống có cồn, cafein
Trong cẩm nang kiêng cữ sau sinh mẹ cần kiêng đồ uống có cồn, cafein, chất kích thích…Những loại đồ uống này sẽ khiến mẹ có thể bị huyết áp cao, mất ngủ, tinh thần căng thẳng, trằn trọc. Với những mẹ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn thì chất kích thích ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ và ảnh hưởng đến sức khỏe của con.
Không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng sữa mà khi mẹ dùng chất kích thích, đồ uống có cồn còn khiến lượng sữa giảm đi đáng kể. Trong thời gian ở cữ thì mẹ chỉ nên uống nước lọc ấm, nước ép trái cây, chè vằng, sữa…
Kiêng cữ sau sinh hạn chế sử dụng thuốc tây
Mẹ đang nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn thì nên hạn chế sử dụng thuốc Tây. Bởi trong thành phần của thuốc Tây có các thành phần gây ức chế hormone tiết sữa. Mẹ sử dụng thuốc Tây thường xuyên khiến lượng sữa của mẹ giảm đi đáng kể. Mặt khác, ảnh hưởng đến chất lượng sữa và không tốt cho sức khỏe của bé.
Không nên quan hệ vợ chồng sớm
Cơ thể người mẹ như hút cạn sức lực sau lần sinh con. Vì vậy, mẹ bỉm nên kiêng cữ quan hệ tình dục quá sớm để giúp cơ thể hồi phục. Mặt khác, những tuần đầu sau sinh sản dịch trong cơ thể mẹ vẫn đang đào thải ra ngoài. Nếu quan hệ tình dục sớm có thể khiến mẹ bị viêm nhiễm phụ khoa.
Không nên nói nhiều và nói to
Quá trình vượt cạn mẹ mất rất nhiều hơi, sức lực. Vì vậy, trong thời gian kiêng cữ sau sinh mẹ nên nghỉ ngơi để cơ thể hồi phục. Tránh nói to và nói nhiều sẽ rất dễ bị hụt hơi, khó thở.
Mặt khác, mẹ cũng không nên sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại hay tivi. Vì sau sinh, giác mạc của mẹ khá nhạy cảm nên nếu thời gian sử dụng điện thoại ti vi quá nhiều sẽ khiến mẹ bị mờ mắt, giảm tầm nhìn.
Kiêng cữ sau sinh nên nghỉ ngơi hợp lý tránh stress
Mẹ cần có thời gian nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng, mệt mỏi sau sinh. Nếu tình trạng căng thẳng, mệt mỏi kéo dài sẽ tác động đến các noron thần kinh. Khi tinh thần quá căng thẳng sẽ ức chế các hormone tiết sữa khiến lượng sữa của mẹ theo đó cũng giảm theo.
Khi mẹ căng thẳng, stress cũng tác động xấu đến tinh thần của bé khiến bé thường xuyên quấy khóc, khó chịu và ngủ không ngon giấc. Nếu mẹ quá căng thẳng trong việc chăm sóc trẻ sơ sinh và không có thời gian nghỉ ngơi hợp lý. Mẹ cần sự trợ giúp của chồng và người thân để có thời gian ngủ nghỉ, tái tạo năng lượng và cải thiện chất lượng sữa được tốt hơn.
Kiêng cữ sau sinh không nên tắm nước lạnh hoặc bơi
Sau sinh ngoài thể trạng còn yếu, sức lực bị tiêu hao thì làn da của mẹ cũng khá yếu với các nang lông nở to. Nếu mẹ bơi hoặc tắm nước lạnh thì rất dễ cơ thể bị nhiễm lạnh, nhiễm khuẩn và cảm tả. Khi cơ thể mẹ bị nhiễm lạnh thì sữa mẹ cũng ngay lập tức bị lạnh khiến con bị tiêu chảy, đi ngoài.
Vì vậy, sau sinh mẹ nên tắm bằng nước ấm nước rượu gừng để cơ thể, máu được ấm nóng. Và đặc biệt mẹ cần tắm thật nhanh, không nên ngâm bồn rất dễ bị nhiễm lạnh.
Theo quan niệm dân gian thì những tuần đầu sau sinh mẹ đang trong cữ kiêng tắm. Tuy nhiên, đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm. Bởi, trong thời gian ở cữ dù mùa nóng hay lạnh thì cơ thể vẫn có rất nhiều vi khuẩn bám vào cùng mùi cơ thể. Nếu không tắm rửa, vệ sinh thường xuyên sẽ khiến cơ thể mẹ bị bẩn, ngứa ngáy, khó chịu.
Tránh ăn đồ ăn cay nóng và có mùi
Những kiêng cữ sau sinh không thể không nhắc đến việc mẹ cần kiêng đồ ăn cay nóng hay các loại gia vị nặng mùi như: socola, tỏi, ớt, hành tây, gừng…Đồ ăn cay nóng sẽ khiến sữa mẹ bị nóng mẹ và bé có thể bị nổi mụn hoặc táo bón.
Với những đồ ăn, gia vị có mùi sẽ ảnh hưởng đến mùi vị của sữa mẹ. Với những em bé nhạy cảm với mùi thì khi mùi sữa mẹ có vị lạ bé sẽ bỏ bú hoặc bú ít hơn.
Nếu không kiêng cữ sau sinh sẽ có hệ quả gì?
Nếu mẹ không có chế độ kiêng cữ sau sinh rất dễ mắc phải các bệnh hậu sản. Các biểu hiện nhẹ như:
- Mẹ nói bị hụt hơi, không rõ tiếng.
- Cơ thể mệt mỏi, thường xuyên bị stress, tâm trạng bất ổn
- Nhức mỏi xương khớp, tay chân tê
- Hệ miễn dịch kém, thường xuyên bị ốm vặt
- Ngủ không ngon giấc và không có giấc ngủ dài
- Lượng sữa và chất lượng sữa giảm
Hệ quả nghiêm trọng hơn khi mẹ không kiêng cữ sau sinh:
- Mẹ bị viêm nhiễm trùng vết mổ, vết rạch tầng sinh môn
- Mẹ bị tổn thường phần phụ, nhiễm trùng và chảy máu
- Cơ thể mẹ bị mất sữa hoàn toàn mà không thể nào kích sữa lại được.
Những việc nên làm với phụ nữ sau sinh
Ngoài những việc cần kiêng cữ sau sinh hợp lý thì mẹ cũng cần ghi chú lại những việc nên làm để giúp mẹ mạnh khỏe và có hành trình nuôi con nhẹ nhàng.
Việc cần làm với phụ nữ sau sinh ngủ đủ giấc
Mẹ cần phân chia thời gian hợp lý để ngủ đủ giấc giúp cơ thể phục hồi sau sinh được nhanh hơn. Hơn thế nữa, mẹ ngủ đủ giấc giúp lấy lại tinh thần, tránh trầm cảm, căng thẳng sau sinh. Nhờ vậy cũng giảm được nguy cơ trầm cảm sau sinh.
Kiêng cữ sau sinh cần uống đủ nước
Mẹ bỉm sau sinh nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ cần uống đủ nước mỗi ngày. Với người bình thường cần nạp vào cơ thể khoảng 2l – 2,5l nước. Còn với mẹ bỉm cần nhiều hơn thể để có nguyên liệu tái tạo sữa cho con.
Mẹ có thể uống nước lọc, nước hoa quả, chè vằng lợi sữa, sữa. Khi uống nên uống thành từng ngụm nhỏ, uống thường xuyên và không nên chờ khi nào khát mới uống.
Ngoài ra, uống đủ nước còn giúp mẹ đẩy nhanh quá trình trao đổi chất, chuyển hóa dinh dưỡng vào sữa nhanh hơn. Mẹ nhờ vậy cũng hạn chế tình trạng táo bón sau sinh.
Vệ sinh vết mổ, vết rạch tầng sinh môn thường xuyên
Với mẹ bỉm sinh thường có vết rạch tầng sinh môn hay mẹ sinh mổ cần chăm sóc, vệ sinh thường xuyên để tránh nhiễm trùng hay tai biến sản khoa. Mẹ có thể ngâm trong nước ấm hoặc nước chè xanh với vết rạch tầng sinh môn để rửa sạch vết thương. Sau đó, lau khô để vết thương nhanh lành hơn.
Với vết mổ mẹ có thể xát khuẩn bằng cồn y tế sau đó lau khô. Hạn chế ăn da gà, rau muống, đồ nếp để tránh vết mổ sưng và để lại sẹo lồi.
Sử dụng biện pháp tránh thai phù hợp
Quan hệ vợ chồng là điều thường nhật tuy nhiên mẹ cần có biện pháp tránh thai phù hợp để không ảnh hưởng đến việc nuôi con bằng sữa mẹ. Theo quan niệm dân gian thì trong thời gian cho con bú và chưa có kinh trở lại thì mẹ sẽ tránh thai tự nhiên. Tuy nhiên, biện pháp tránh thai này không an toàn và không đạt hiệu quả cao.
Trong quan hệ vợ chồng có thể dùng bao cao su, cấy que tránh thai, màng ngăn âm đạo, uống thuốc tránh thai dành cho phụ nữ đang nuôi con bú…
Hãy cố gắng nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn
Ngoài những việc nên làm trên thì mẹ cũng nên cố gắng có chế độ ăn ngủ nghỉ hợp lý kết hợp dinh dưỡng đủ đầy để cho con có lượng sữa dồi dào, chất lượng. Việc nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ không chỉ giúp mẹ tiết kiệm thời gian, tiền bạc.
Mà hơn hết còn giúp bé có được sự toàn diện về thể chất và trí não khi được bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Mẹ cho bé bú hoàn toàn giúp mẹ có được dáng thon gọn sau sinh cũng như gắn kết tình cảm mẹ con hơn nữa.
Những quan niệm sai lầm khi kiêng cữ sau sinh
Cuộc sống hiện đại cùng với sự phát triển song hành của công nghệ giúp mẹ có thể dễ dàng tìm kiếm được những điều cần kiêng cữ sau sinh. Tuy nhiên, vẫn còn một số gia đình giữ và theo những quan niệm xưa cũ. Những kiêng khem quá mức ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và con.
Kiêng tắm gội quá lâu
Quan điểm kiêng tắm gọi trong vòng 1 tháng để tránh cảm mạo, ốm đau, rụng tóc là không đúng. Mẹ cần tắm gội nhanh thường xuyên để cơ thể được sạch sẽ, thoải mái, giấc ngủ ngon và tránh sự phát triển, lây lan của vi khuẩn.
Lưu ý: mẹ nên tắm gội thật nhanh, trong phòng kín gió và tắm bằng nước ấm. Khi gội đầu xong cần sấy khô luôn để tránh lạnh nhiễm vào da đầu gây đau đầu về sau.
Kiêng ra ngoài 1 tháng
Những tháng cữ thường là “cực hình” với mẹ bỉm khi xưa với quan niệm phải ở trong phòng kín 1 tháng. Việc đóng kín cửa sẽ khiến phòng bí bách, ẩm thấp giúp nấm và vi khuẩn phát triển và gây bệnh cho 2 mẹ con. Mẹ nên mở cửa phòng để không khí được lưu thông giúp phòng thoáng mát.
Tránh việc có gió lùa quá to hay ánh nắng chiếu trực tiếp vào phòng của mẹ là được. Còn không nên đóng kín cửa phòng 24/24.
Hơ nóng, nằm than
Quan niệm dân gian sau khi sinh xong sản phụ cần nằm than để sưởi ấm cơ thể ấm nóng trở lại, tránh thương hàn, cảm mạo. Tuy nhiên, việc nằm than vào mùa đông giúp mẹ và bé thêm ấm áp hơn. Nhưng khi cháy than sản sinh ra khí CO2 có thể gây ngộ độc cho cả mẹ và con. Ngoài ra, nếu không cẩn thận hơ than quá nóng và quá lâu sẽ khiến mẹ và bé bị bỏng nặng.
Kiêng cữ sau sinh hợp lý giúp mẹ được hồi phục cơ thể cũng như có lượng sữa dồi dào, chất lượng để nuôi con. Hi vọng rằng những thông tin được duocsichobe.com tổng hợp giúp mẹ có thêm thông tin giúp hành trình nuôi con được thông thái, nhẹ nhàng hơn.
>>>> Tham khảo thêm bài viết:
Mẹ cho con bú nên ăn trái cây gì để tăng cường lượng sữa?
[GÓC CHIA SẺ] Kinh nghiệm nuôi con bằng sữa mẹ của chị em
Mâm Cơm Ở Cữ Cho Mẹ Sau Sinh: Thực Đơn Đa Dạng Và Dinh Dưỡng Đầy Đủ
